Waarom steeds meer spelers kiezen voor goksites zonder CRUKS

De invoering van het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen (CRUKS) in Nederland heeft de online gokmarkt sterk veranderd. Sinds oktober 2021 moeten alle legale Nederlandse online casino's zich aansluiten bij dit register. Het doel is duidelijk: spelers beschermen tegen gokverslaving en problematisch gedrag. Toch zoeken steeds meer Nederlanders bewust naar goksites zonder CRUKS. Dit fenomeen verdient aandacht, omdat het de spanning blootlegt tussen regulering en spelersvrijheid.

Het doel van CRUKS

CRUKS is opgezet door de Kansspelautoriteit (KSA). Het register maakt het mogelijk dat spelers zichzelf vrijwillig uitsluiten van kansspelen, of dat een aanbieder of familielid een probleemspeler kan aanmelden. De duur van een inschrijving bedraagt minimaal 6 maanden en kan oplopen tot meerdere jaren. Tijdens deze periode is deelname aan legale kansspelen in Nederland onmogelijk.

Volgens cijfers van de KSA stonden begin 2024 meer dan 50.000 mensen ingeschreven. Dit laat zien dat het systeem daadwerkelijk gebruikt wordt, maar ook dat duizenden spelers bewust uitgesloten worden van toegang tot de gereguleerde markt.

Waarom spelers uitwijken naar goksites zonder CRUKS

Veel spelers ervaren de verplichting tot CRUKS als te streng. Een belangrijk punt van kritiek is dat uitsluiting altijd voor minimaal 6 maanden geldt en niet tussentijds kan worden beëindigd. Dit maakt dat ook recreatieve spelers, die slechts tijdelijk een pauze wilden, geen toegang meer hebben.

Daarnaast zijn er inhoudelijke redenen. Buitenlandse aanbieders hebben vaak een groter spelaanbod en bieden meer variatie. Zo kun je op internationale platforms vaak kiezen uit meer dan 5.000 slots van verschillende ontwikkelaars, terwijl Nederlandse aanbieders meestal een beperkter portfolio hebben.

Een derde reden is het bonusbeleid. In Nederland zijn promoties en bonussen vrijwel volledig verboden. Buitenlandse sites hanteren daarentegen royale acties, zoals welkomstpakketten met €1.000 bonusgeld of honderden gratis spins. Voor spelers die waarde hechten aan extra speeltegoed is dit een doorslaggevende factor.

Internationale licenties en toezicht

Goksites zonder CRUKS zijn vaak in het bezit van licenties uit andere jurisdicties. Bekende vergunningverleners zijn de Malta Gaming Authority (MGA), de Curaçao eGaming-autoriteit en de UK Gambling Commission. Vooral de MGA heeft internationaal een sterke reputatie vanwege strenge eisen rond eerlijk spel en verantwoord gokken.

Uit een rapport van de European Gaming and Betting Association (2023) blijkt dat meer dan 85% van de Europese online gokmarkt wordt gereguleerd door officiële licenties. Voor spelers betekent dit dat veel buitenlandse platforms wel degelijk onder toezicht staan, ook al vallen ze niet onder de Nederlandse wetgeving.

Betalingsmethoden en nieuwe technologieën

Een belangrijk verschil is de diversiteit aan betaalopties. Waar Nederlandse casino's zich richten op iDEAL, bieden goksites zonder CRUKS vaak alternatieven zoals Visa, Mastercard, Skrill, Neteller en cryptovaluta. Vooral Bitcoin en Ethereum worden steeds populairder. In 2024 werd wereldwijd meer dan €10 miljard aan inzetten met crypto geregistreerd, volgens een rapport van PwC.

Crypto biedt voordelen zoals anonimiteit en snelle transacties, maar brengt ook risico's mee. Koersschommelingen kunnen ervoor zorgen dat de waarde van een winst of verlies binnen korte tijd verandert.

Risico's van spelen zonder CRUKS

Het belangrijkste risico is de afwezigheid van Nederlandse bescherming. Wie zich heeft laten uitsluiten via CRUKS, kan bij buitenlandse aanbieders toch weer eenvoudig spelen. Dit kan leiden tot terugval bij probleemspelers. Daarnaast ontbreekt soms transparantie over voorwaarden, wat kan leiden tot teleurstellingen bij uitbetalingen.

Het Trimbos-instituut publiceerde in 2023 een studie waaruit blijkt dat 5,7% van de online gokkers in Nederland kenmerken vertoont van risicovol gedrag. Wanneer deze groep toegang houdt tot goksites zonder CRUKS, bestaat de kans dat het aandeel probleemspelers toeneemt.

Vergelijking met andere landen

Nederland is niet het enige land dat met een nationaal register werkt. Duitsland heeft OASIS, België kent EPIS, en in Spanje bestaat een vergelijkbaar systeem. Overal zien we hetzelfde patroon: zodra spelers worden uitgesloten, zoeken sommigen alternatieven buiten de landsgrenzen. In Duitsland bleek volgens cijfers van de Glücksspielbehörde dat in 2023 bijna 10% van de uitgesloten spelers probeerde uit te wijken naar buitenlandse platforms.

Dit wijst op een bredere uitdaging voor Europese toezichthouders: hoe combineer je bescherming van kwetsbare spelers met de behoefte van consumenten aan keuzevrijheid?

Economische betekenis van de parallelle markt

De online kansspelmarkt in Nederland genereerde in 2023 meer dan €1,3 miljard aan bruto spelresultaat. Experts schatten dat 15 tot 20% van de Nederlandse spelers actief is op goksites zonder CRUKS. Dit betekent dat honderden miljoenen euro's buiten het zicht van de Kansspelautoriteit omgaan. Voor de overheid gaat dit gepaard met gemiste belastinginkomsten en minder grip op de markt.

Internationaal gezien vertegenwoordigt de online gokindustrie een markt van meer dan €90 miljard (2024, Statista). De Nederlandse markt is dus slechts een fractie, wat verklaart waarom spelers eenvoudig uitwijken naar internationale aanbieders.

Mogelijke oplossingen en toekomstperspectief

Om de aantrekkingskracht van goksites zonder CRUKS te verminderen, pleiten deskundigen voor meer flexibiliteit binnen het Nederlandse systeem. Voorstellen zijn onder meer:

• Kortere minimale uitsluitingsperiodes, bijvoorbeeld 3 maanden in plaats van 6.
• De mogelijkheid om een inschrijving tussentijds te herzien bij veranderde omstandigheden.
• Meer ruimte voor verantwoorde promoties, zodat spelers niet massaal naar buitenlandse bonussen uitwijken.

Daarnaast is samenwerking met andere Europese toezichthouders essentieel. Alleen door gezamenlijke afspraken kan de grijze markt effectief worden beperkt.

De populariteit van goksites zonder CRUKS laat zien dat spelers behoefte hebben aan meer vrijheid en variatie dan de huidige Nederlandse regelgeving toestaat. Deze platforms bieden grote bonussen, diversiteit aan spellen en nieuwe betaalmethoden, maar brengen ook risico's mee. De uitdaging ligt in het vinden van een balans waarbij spelers beschermd blijven zonder hun autonomie volledig te verliezen. Zolang dit evenwicht niet wordt bereikt, zal de parallelle markt blijven bestaan en zelfs verder groeien.